Iedereen die ooit bewust te maken gehad heeft met narcisme kan beamen dat een gesprek met een narcist extreem frustrerend is. Hoe goed je je ook hebt voorbereidt, de narcist lijkt altijd te winnen…
In gesprek met een narcist
Na een gesprek met een narcist heb je meestal het gevoel dat zij hebben gewonnen. Het interessante daaraan is dat jij dat gevoel hebt omdat de narcist een houding aanneemt alsof hij/zij heeft gewonnen. En ze maken zichzelf ook wijs dat ze hebben gewonnen.
Doch in werkelijkheid wint een narcist helemaal niet. Door hun egoïstische gedrag, manipulaties en psychische mishandeling keren uiteindelijk de meeste mensen zich van hen af.
Alleen helpt die wetenschap je niet op het moment dat je in gesprek met een narcist bent.
Zijn narcisten slim?
Doordat ze uiterst bedreven zijn in manipulatie en het uitlokken van emoties kan in een gesprek met een narcist de indruk ontstaan dat ze slim zijn. Maar is dat eigenlijk wel zo?
Narcisten zijn er in verschillende soorten en maten, en dus ook in verschillende maten van intelligentie. Doch een narcist heeft een totaal onvermogen zichzelf te analyseren, en dat is nou niet bepaald een teken van intelligentie.
Vooral openlijke narcisten spelen vaak alsof ze zeer intelligent zijn. Doch in de ogen van iemand die echt intelligent is vallen ze door de mand vanwege het lage niveau van hun conversaties.
Tips voor wanneer je in gesprek met een narcist bent
Eigenlijk zijn narcisten ook heel voorspelbaar in hun gedrag. Om de narcist te verslaan heb ik een aantal tips voor je. Deze maken dat niet jij verward en gefrustreerd wegloopt, maar de narcist zelf.
Dat is in principe makkelijker dan je denkt. Maar ik moet je wel meteen waarschuwen voor de allergrootste valkuil: Een narcist zal altijd proberen een emotionele reactie bij je uit te lokken. En ze weten heel goed hoe ze hun slachtoffers kunnen raken.
Tip: Beperk je communicatie met een narcist tot het minimum
In een gesprek met een narcist praat je alleen over de dingen waar je over moet praten. Verder geef je ze geen informatie. Stel hen ook geen vragen, daarmee geef je ze juist ingangen om het gesprek hun kant op te trekken.
Wanneer ze een vraag stellen over jouw leven, geef daar bij voorkeur geen antwoord op of houd het zo beperkt mogelijk. Alles wat je een narcist vertelt, wordt later tegen je gebruikt.
Tip: Leer narcisme begrijpen
Nee ik bedoel niet dat je begrip moet hebben voor een narcist. Want afgezien van de discussie of je een gestoorde diens gedrag kunt aanrekenen, de narcist is de dader. Zij zijn het die anderen schade toebrengen en ontkennen dat ze zelf een probleem hebben.
Wat ik bedoel is dat begrijpen hoe een narcist denkt een belangrijk wapen tegen hen is.
Zwart/wit
Narcisten hebben niet het vermogen nuance te zien. Ze zien de wereld zwart/wit. Ze kunnen geen positieve en negatieve gevoelens tegelijk voor iemand hebben.
Dus wanneer een narcist kwaad op je is kan diegene niet meer aardig tegen je zijn. Je bent dan een monster in hun ogen. Een monster dat hun valse zelfbeeld heeft beschadigd…
Geen empathie
Zoals we weten hebben narcisten ook geen empathisch vermogen. Ze geven helemaal niets om de gevoelens en behoeften van anderen. Dat maakt het ook gevaarlijk de strijd met ze aan te binden, want ze zullen nooit stoppen!
Wanneer een normaal iemand ziet dat diens woorden of daden iemand pijn doen houden ze op. Doch narcisten en psychopaten gaan gewoon door, hoe slecht het ook met hun slachtoffer gaat.
Om deze reden is wraak nemen op een narcist dan ook niet verstandig. Je komt daarmee in een vicieuze cirkel van wraak op de wraak.
Een goede basiskennis van narcisme is essentieel om in een gesprek met een narcist hem of haar te slim af te zijn!
Tip: Neem afstand van de narcist, en diens helpers!
Helaas zijn er altijd mensen die de narcist blijven geloven en verdedigen. Voor de narcist zelf zijn dit nuttige idioten, doch zij denken dat ze een vriendschap met de narcist hebben.
Pas heel goed op voor deze mensen. Sommigen kunnen aardig tegen jou zijn om vervolgens informatie over te brengen naar de narcist. Breek daarom met iedereen rondom de narcist!
In het gezin waarin ik opgroeide hadden we een schoonmaakster. Een overdreven theatraal en niet al te snugger typ. Enige tijd geleden was ze nog landelijk nieuws toen ze tijdens een show van Paul de Leeuw een enorme scene maakte.
Mijn narcistische moeder leek met haar weg te lopen. Doch in werkelijkheid was dit zo’n “nuttige idioot” voor haar.
Ze was totaal blind voor het wangedrag van mijn moeder. Dat terwijl ze verschillende malen getuige is geweest van haar agressie. Zo was ze erbij toen mijn narcistische moeder mijn vader koffie in het gezicht smeet.
Ondanks alles wat ze heeft gezien bleef deze “nuttige idioot” aan de kant van mijn moeder staan, en staat dat nu nog…
Wanneer de narcist mensen die belangrijk voor je zijn tegen je heeft opgezet is het heel moeilijk hier afstand van te nemen. Doch toch is dat het beste wat je kunt doen, al is het maar tijdelijk. Er bestaat een kans dat ze later tot inkeer komen en zelf weer contact met je zoeken.
Mijn tip is om pas weer contact met ze te zoeken wanneer je zelf bent hersteld en afstand van de narcist hebt genomen.
Tip: Geef narcisten niet wat ze willen
Een andere manier om de narcist te slim af te zijn is ze niet te geven wat ze willen.
Zoals we weten zijn narcisten verslaafd aan narcistische voeding. Dus als jij ze naar de mond praat, wat in eerste instantie de veiligste weg lijkt, ben je ze aan het voeden. Aan de andere kant, wanneer je tegen ze ingaat maak je jezelf tot schietschijf voor hun narcistische woede.
Het is de kunst de tussenweg te bewandelen door ze geen complimenten te geven en niet emotioneel te reageren. Dus wanneer ze een rotopmerking maken laat je je niet uit de tent lokken en doet alsof je het niet hebt gehoord.
Vaak zeggen ze iets waarvan ze weten dat het je emotioneel raakt. Of dit nu positief of negatief is, reageer niet emotioneel want daar voed je ze juist mee!
Niet in de verdediging schieten
Ga ook vooral niet in de verdediging. Daarmee kom je alleen maar in een cyclus van argumenten en dat is precies wat de narcist wil!
In plaats daarvan kun je zeggen “Jammer dat je het zo voelt”, om vervolgens van onderwerp te veranderen. Wanneer je dat laatste niet doet zal de narcist doorgaan op het onderwerp om toch een emotionele reactie bij je uit te lokken.
Bijvoorbeeld: Een narcist zegt dat jij je vreemd gedraagt. Een logische reactie zou dan zijn “Hoor wie het zegt”, want als er zich iemand vreemd gedraagt is het de narcist zelf. Doch deze reactie zal een strijd opleveren, precies zoals de narcist het wil!
Een kort maar krachtige reactie om de verbale aanval van een narcist af te slaan zijn de woorden “Nou en?”.
Een narcist valt je aan om een emotionele reactie bij je uit te lokken. Maar als je aangeeft dat het je niet raakt ontneem je ze dat wapen.
Onthoud: Een narcist heeft een ziek wereldbeeld. Dus wat zij van ons vinden zegt helemaal niets over wie we zijn! Je moet dus niet alleen doen alsof hun opinie je niets kan schelen, het moet je niets kunnen schelen!
Doch een narcist geeft niet zomaar op. Wellicht proberen ze vervolgens een discussie met je aan te gaan waarom het je niet interesseert, implicerend dat het je wel wat zou moeten kunnen schelen.
Je zou dan kunnen reageren met de wedervraag “Waarom kan het jou wat schelen?”.
Valkuil: Vooral vrouwelijke narcisten doen zichzelf als zorgzaam voor. Ze zouden in dit geval kunnen reageren door te zeggen dat ze bezorgd om je zijn. Wanneer je hierin mee gaat voed je hen!
Tip: Laat ze hun rotopmerkingen uitleggen voor de groep
Dit is een riskantere tactiek omdat het een narcistische woede-uitbarsting kan uitlokken. Ik licht dit verderop nader toe.
Vooral verborgen narcisten maken vaak gemene opmerkingen die alleen aankomen bij het slachtoffer. Vaak zijn ze zo passief agressief of cryptisch dat de omgeving geen idee heeft waar ze het over hebben.
Hun doel hiermee is om het slachtoffer emotioneel te laten reageren op iets dat voor de omgeving totaal onbenullig lijkt. Wanneer het slachtoffer in deze val trapt en boos of verdrietig reageert kan de narcist zeggen “Zie je wel…”.
Een manier om ze te verslaan is ze te vragen wat ze ermee bedoelen. Zelfs als je precies weet wat ze ermee bedoelen moet je er naar vragen. Daarmee ontmasker je ze min of meer, want nu moeten ze tegenover de groep uitleggen wat ze met die opmerking bedoelen.
Natuurlijk weten ze heel goed dat jij weet wat ze ermee bedoelen. Maar met deze tactiek draai je de rollen om en moeten zij in de verdediging. Bovendien pijnig je ze hiermee omdat ze nu naar zichzelf moeten kijken…
Blijf altijd kalm wanneer je deze tactiek toepast. Wanneer je emotioneel wordt verlies je je kracht en doe je precies wat de narcist wil.
Voor bovenstaande tactiek is wel een waarschuwing op z’n plaats. Zoals ik al zei kan het een narcistische woede-uitbarsting uitlokken. Hieronder vertel ik hoe dat komt.
De narcistische wond
Soms zeg je iets tegen een narcist waarmee je niets vervelends bedoelt. Doch de narcist ziet het als een aanval en wordt razend!
Zo kun je bijvoorbeeld vragen naar het waarom van een bepaalde gedraging. Zo’n vraag triggert de narcist omat hij of zij dan naar zichzelf moet kijken. Dit noemen we een narcistische wond.
De kern van de narcistische wond ligt hem in het feit dat hun valse zelfbeeld wordt aangetast. Door ze in het bijzijn van anderen te dwingen over zichzelf na te denken komt hun ware aard naar boven.
Onderhuids bevind zich meestal pijn, verdriet en schaamte. Doch om dat te verhullen creëren ze een vals zelf. Om dezelfde reden ontwikkelen kinderen van een narcistische ouder zich vaak ofwel ook tot narcist, of tot codependent.
Aan zowel narcisme als codependentie ligt hetzelfde probleem ten grondslag. Doch waar de narcist een vals zelf ontwikkelt en anderen pijnigt wil de codependent het juist iedereen naar de zin maken.
Narcisten reageren vaak woedend wanneer je (onbedoeld) een narcistische wond bij ze open rijt. Doch dit is buitenproportioneel en heeft niets met jou te maken.
De narcistische woede is eigenlijk een verdedigingsmechanisme. Het moet anderen ervan weerhouden te zien wie ze werkelijk zijn!
En in plaats van dat ze hun eigen tekortkoming onder ogen zien gebruiken ze anderen om hun tekortkomingen te verdoezelen en zich ten koste van anderen beter te voelen.
Nogmaals: Hun agressieve reactie heeft niets met jou te maken. Hetgeen je zei heeft ze getriggerd, maar de oorzaak zit in hun eigen zieke geest.
Mijn ouders hadden vroeger samen een dierenwinkel. Mijn narcistische moeder heeft mijn vader hier destijds op slinkse wijze uitgewerkt.
Zelf ben ik een groot dierenliefhebber. Toen ik wat ouder werd kwam het besef dat handel in dieren eigenlijk dierenleed is. Ik begon hierover na te denken en wilde het daar eens met mijn moeder over hebben.
Ik hoopte dat ze zou zeggen dat ze niet zomaar iedereen dieren verkocht. Dat ze een inschatting maakte of diegene wel goed voor de dieren zou zorgen.
Doch er kwam een heel andere reactie…
Terwijl ik het onderwerp op een vriendelijke manier, zonder verwijten, aansneed reageerde ze woedend. Ze brulde me toe dat ik ook leefde van de winkel en dat als het me niet aanstond ik maar op moest sodemieteren!
Nu begrijp ik dat ik haar heb getriggerd door haar aan te spreken op iets dat ze deed. Datzelfde geldt voor de keren dat ik haar aansprak op de geestelijke mishandelingen tijdens mijn jeugd (zie artikel Narcistische moeder)
Door een narcist ter verantwoording te roepen breek je hun valse zelf af. Zelf denken ze dat ze perfect zijn en alleen maar goed doen. Dus wanneer jij ze op hun slechte gedrag aanspreekt rijt je de narcistische wond open.
Sommige narcisten kunnen fysiek geweld gebruiken wanneer je een narcistische wond open rijt. Breng jezelf dan onmiddellijk in veiligheid!
Tip: Houd je emoties in de gaten in een gesprek met een narcist!
Tot slot nog een belangrijke tip: Wees je in een gesprek met de narcist voortdurend bewust van je emoties, ongeacht of dat woede of verdriet is. Want de narcist wil een emotionele reactie bij je uitlokken. En wanneer je emoties de overhand krijgen zal hij of zij daarin slagen!
De kans is groot dat je dan boos of verdrietig zal reageren op de provocaties van de narcist, en daarmee de controle over het gesprek verliest. Je overhandigt dan de regie aan de narcist.
Wat ze doen is emotionele wonden bij je openrijten in de hoop een reactie bij je te ontlokken. En helaas zijn ze hier zeer bedreven in.
Aan het eind heb je dan weer dat frustrerende gevoel dat de narcist heeft gewonnen. En de narcist zelf zal zich even triomfantelijk voelen en is weer voorzien van een shot narcistische voeding…
Wees je dus ten allen tijden bewust van je emoties. Herken het wanneer de narcist je emotioneel raakt en erken dat!
Wat je vooral niet moet doen is het tonen. In plaats daarvan beëindig je het gesprek met de narcist en vertrekt.
Vervolgens kun je de emoties verwerken in je eigen omgeving. Maar toon ze nooit aan de narcist!
Heb jij hier ook ervaring mee? Of heb je nog meer tips? Deel het in een reactie. Kennis is macht!
Wil je Herstellen van Narcistisch Misbruik?
