Het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom (NSS) is een betrekkelijk nieuw begrip binnen de psychiatrie. Tot voor kort deed men vooral onderzoek naar de Narcistische Persoonlijkheidsstoornis (NPS), de dader dus, terwijl het juist de slachtoffers zijn die bij de psychiater terechtkomen.
Wat is het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom?
Het woord syndroom is een samentrekking van de Griekse woorden “sun” (samen) en “drómos” (loop). Samen vormen zij “sundromè” dat samenloop betekent. Het woord werd voor het eerst gebruikt door de Griekse arts Claudius Galenus. Met het begrip syndroom wordt een geheel van verschijnselen die horen bij een ziekte bedoeld.
Het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom is dus een verzameling verschijnselen die voorkomen na narcistisch misbruik. Een ieder die een langdurige relatie had, of nog heeft, met een narcist weet hoe desastreus de gevolgen kunnen zijn.
Symptomen van het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom
De lijst van symptomen van het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom is lang. Hieronder noem ik er een paar:
- Vermoeidheid (Zowel lichamelijk als geestelijk)
- Weinig zelfvertrouwen
- Slecht slapen
- Angstig
- Je minderwaardig voelen
- Dwanggedachten en dwanghandelingen
- Depressief
- Wantrouwend
- Gespannen
De diagnose van het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom
Een groot probleem bij de diagnose is het feit dat veel van deze symptomen overeenkomen met andere psychische aandoeningen. Doordat het slachtoffer vaak niet beseft dat het wordt misbruikt door iemand met NPS blijft dit buiten de radar. Als gevolg hiervan krijgt het slachtoffer vaak een verkeerde diagnose.
Zelf kreeg ik ooit de diagnose Sociale Fobie. Met de kennis van nu vraag ik mij af of dit wel klopt. Ter illustratie hier twee fragmenten uit een brief die ik in 2015 schreef voor een intakegesprek bij de GGZ.
De eerste keer dat ik met de GGZ, toen nog RIAGG geheten, in aanraking kwam was in 1996 in opdracht van het Arbeidsbureau. Men had geconstateerd dat er “iets” met mij was waardoor ik geen baan kreeg. De diagnose die werd gesteld was Sociale Fobie.
Later ben ik opnieuw naar de GGZ gestuurd door een re-integratiebureau. Uit nader onderzoek kwam de diagnose “waarschijnlijk een chronische Sociale Fobie”.
Er is echter één aspect dat ik tijdens dat uitgebreidere onderzoek niet heb verteld. Dat heb ik niet bewust gedaan, maar waarschijnlijk kwam dit omdat het mijn moeder betrof.
Tijdens mijn jeugd ben ik namelijk geestelijk mishandeld door mijn moeder. In het gezin waarin ik opgroeide was voortdurend strijd en spanning. Regelmatig was mama kwaad om de meest onbenullige dingen…
Meer over de geestelijke mishandeling door mijn moeder in het artikel “Narcistische moeder“.
…Wat blijft is de vraag of ik werkelijk het slachtoffer ben van een moeder met een Narcistische Persoonlijkheidsstoornis. Ook de gediagnosticeerde Sociale Fobie komt hierdoor in een ander licht te staan, zeker wat betreft de oorzaak.
Mijn concrete hulpvragen aan de GGZ zijn de volgende:
- Is het, met deze nieuwe kennis, mogelijk om nader onderzoek te doen naar de oorzaak van mijn sociale fobie? NB: De enige manier om eerder genoemd vermoeden vast te stellen is via mij want mijn moeder zal zich nooit laten diagnosticeren. Zij legt altijd de schuld bij anderen.
- Is er eventueel een behandeling voor slachtoffers van narcistisch misbruik?
Is er genoeg bekend over het NSS?
Helaas wist ik op het moment dat ik bij de GGZ aanklopte om hulp (kort na het ontdekken dat mijn moeder een verborgen narcist is) niet van het bestaan van het Narcistisch Slachtoffer-Syndroom. Ook zij hadden er blijkbaar (nog) niet van gehoord want er werd geen onderzoek naar gedaan.
Eigenlijk had ik het idee dat ze niet goed wisten wat ze met mij aan moesten. Uiteindelijk werd ik aangemeld voor een cognitieve gedragstherapie. Op zich best interessant, maar niet gericht op herstel na narcistisch misbruik.
Wellicht dat er over een aantal jaren meer bekend is en er wel een passende therapie aangeboden kan worden. Tot die tijd moeten we het doen met de kennis en ervaring van ervaringsdeskundigen.
Wil je Herstellen van Narcistisch Misbruik?
