Ik vertelde reeds uitgebreid over mijn narcistische moeder. Maar het lijkt erop dat narcisme aan mijn moederskant in de familie zit. In dit artikel vertel ik meer over mijn narcistische familie.
Narcistische familie: De grootmoeder
Hoewel ik er eigenlijk niet over kan oordelen omdat ik de persoon nauwelijks gekend heb lijkt het erop dat de moeder van mijn narcistische moeder ook een vrouwelijke narcist was.
Afgaande over wat ik over haar heb gehoord, voornamelijk van mijn vader, moet dit een vreselijk mens zijn geweest. Haar man zei vaak dat ze het beste in een hutje op de hei kon gaan wonen. Ook heb ik gehoord dat hij vaak voor langere tijd van huis was om niet bij zijn moeilijke vrouw te hoeven zijn.
Waarschijnlijk is mijn moeder door haar een narcist geworden. En zo maken slachtoffers nieuwe slachtoffers en werkt het destructieve gedrag van de narcist generaties door, lang nadat ze zelf het tijdelijke voor het eeuwige hebben verwisseld.
Narcistische familie: De tante
In de periode dat mijn vader kort na de scheiding tegenover ons kwam wonen, zie artikel “Narcistische moeder“, dook opeens een zus van mijn narcistische moeder op, tante R. Voor mij was ze een onbekende omdat ze jaren geen contact met elkaar hadden. Een typische verscheurde narcistische familie…
Al gauw zat tante R ook bij mijn vader en vertelde hem alles wat ze bij ons thuis had gehoord. Zo wist papa bijvoorbeeld wanneer zijn halfbroer, die een zeer dubieuze rol in de scheiding heeft gespeeld (zie “De held van mijn narcistische moeder“), op visite kwam. Hij ging dan op wacht staan waardoor mijn moeder meteen wist dat hij op de hoogte was…
En raad eens wie de schuld kreeg alles te hebben overgebracht? Ik! En dat terwijl ik juist in die inktzwarte periode had geleerd mijn mond te houden. Een verkeerd woord kon een vonk in het kruitvat zijn. En deze tante gooide een fakkel in het kruitvat!
Paranoïde?
Zelfs van dingen die ik helemaal niet kon weten kreeg ik de schuld. Volgens mijn narcistische moeder zou ik afluisterapparatuur in huis hebben geplaatst. Later hoorde ik dat ze eens met mijn zus ergens heen was gereden en dat ze ver van de auto waren gelopen om iets te bespreken. Zogezegd omdat ik ook weleens afluisterapparatuur in de auto zou kunnen hebben verstopt…
Achteraf vraag ik mij af of ze nou echt zo stom was of dat het haar wel goed uitkwam om mij als het zwarte schaap neer te kunnen zetten. Ik denk het laatste.
Zelf dacht ik op dat moment nog dat tante R uit domheid alles overbracht, zonder zich te realiseren dat ik overal de schuld van kreeg. Toen ik eens alleen bij hen was bracht ik het gesprek erop. Haar reactie was ontwijkend en ze bracht het gesprek gauw op iets anders.
Doch ik hoopte dat ik haar duidelijk had gemaakt dat ze mij ernstig in de problemen bracht en zou stoppen met het overbrengen van informatie. Het bleek tevergeefs. Later kwam uit dat ze tegen mijn moeder had gezegd dat ze mij de deur uit moest trappen omdat ik alles overbracht.
De ommekeer
Uiteindelijk was het zo duidelijk wie alles overbracht dat ook mijn narcistische moeder er niet meer omheen kon. Op dat moment draaide ze 180 graden en wierp zich opeens op als mijn “redder” en wees ze tante R de deur.
Doch daarmee was ik nog niet van deze hoogst toxische tante af. Ze bleef bij mijn vader komen en knoopte zelfs een relatie met hem aan. Ik voelde me verraden! Was dit nou mijn dank voor al mijn loyaliteit?
Mijn vader was totaal blind voor dit alles. Maar daarvoor heeft ook hij een prijs moeten betalen. Uiteindelijk ging ze aan de haal met enkele bezittingen van hem. Haar volgende slachtoffer heeft trouwens een nog hogere prijs betaald. Naar ik heb vernomen heeft ze hem zijn huis afhandig gemaakt.
Narcistische familie: De neef
Nu was tante R hoogst schadelijk, doch vanwege de korte tijd dat zij in mijn leven was bleef de schade beperkt. Maar degene die na mijn narcistische moeder de meeste schade heeft aangericht is mijn narcistische neef J. De zoon van de broer van mijn moeder.
Reeds op de lagere school ging ik enige tijd “vriendschappelijk” met hem om. Dat wil zeggen, ik dacht dat het vriendschap was. Deze “vriendschap” bloeide na enige tijd dood zoals dat vaak gaat op jeugdige leeftijd.
Doch door tante R, die zich opwierp als degene die de narcistische familie weer bijeen bracht, kwam ik in 1985 op 17-jarige leeftijd weer met hem in contact. Al gauw behoorde ik tot zijn “vriendenkring” alwaar ik regelmatig door hem te kakken werd gezet.
Valse vriendschap
Achteraf realiseer ik mij waarom hij mij in zijn vriendenkring introduceerde. Hij had iemand nodig die onder hem stond in de pikorde. De coolste van de groep was R, de latere vriend van mijn zus. Daar keek hij tegenop en om zelf niet de minste te zijn had hij mij nodig.
Een held had mijn narcistische neef ook, ene E. Hij maakte geen deel uit van onze groep maar ik hoorde van anderen dat het iemand was die nergens voor terugdeinsde. Altijd moest ik stoere verhalen horen over wat ze samen voor criminele acties hadden uitgehaald.
Meestal ging het over het stelen van brommers en het plegen van geweld. Of al die verhalen ook klopten betwijfel ik. J was een notoire leugenaar.
Misbruik voor eigen genoegen
We zaten in de fase waarin we elk weekend uitgingen en vooral het feit dat ik geen goede versierder was, in tegenstelling tot J en R, was voor hem een mooi mikpunt.
Overigens ging J zelf op een verschrikkelijke manier met meisjes om. Hij speelde ze de grote liefde voor en als hij seks met ze had gehad dumpte hij ze weer. Wanneer ze achter hem aan bleven lopen gebruikte hij ze nogmaals om ze opnieuw te dumpen.
Vol trots vertelde hij eens dat een meisje huilend had gezegd: “Ik ben stapelgek op hem maar hij speelt gewoon met me”. Maar hoe slecht hij ze ook behandelde, de meisjes bleven voor hem vallen.
Een andere rare karaktertrek was dat hij het absoluut niet kon hebben dat ik voor hem een discotheek binnenliep. R duldde hij nog voor zich maar mij absoluut niet. Als ik de kans had ging ik, om hem terug te pakken, met opzet voor hem naar binnen en dan werd hij altijd agressief.
Alles voor het imago
Alles draaide bij J om zijn imago. Ook R viel dat op. “J met zijn super stoere imago” zei hij vaak cynisch. Toch deed hij vaak mee wanneer ik door J werd gepest. Wanneer J me weer eens ten overstaan van anderen voor lul had gezet klakte hij altijd “stoer” met zijn tong. Lange tijd walgde ik hier nog van wanneer het in mijn gedachte kwam. Doch door EMDR ben ik hier inmiddels van bevrijdt en lach ik erom.
Achteraf begrijp ik niet waarom ik bij hen bleef. Of eigenlijk ook weer wel, ik wilde niet meer eenzaam zijn. Daardoor was ik een makkelijke prooi voor dit narcistische familielid.
Ook onthield hij altijd dingen om die later tegen je te gebruiken. Toen ik mij bijvoorbeeld eens bezeerde en een pijnlijk gezicht trok vroeg hij quasi bezorgd wat er was, om mij later als een kleinzerig watje neer te zetten.
Dom
Toen het mij uiteindelijk ook lukte een vriendin te krijgen moest J iets anders verzinnen om mij te vernederen. Vanaf nu was ik dom volgens hem.
Ik kon niets meer zeggen of het was “Sjonge jonge wat is die Herman toch dom”. En zoals zo vaak, wanneer iets vaak genoeg herhaald wordt gelooft iedereen het en namen anderen het over. Dat terwijl later bleek dat ik hoogbegaafd ben.
Al deze vernederingen sloegen een flink gat in mijn toch al wankele zelfvertrouwen. Nog vele jaren nadien was ik in het contact met onbekenden nog steeds bang om voor dom te worden aangezien. Wanneer de gelegenheid zich voordeed vertelde ik dan maar gauw dat ik op IQ-tests altijd boven de 130 scoor.
Boodschappen doen
Uiteindelijk doofde deze toxische vriendschap uit en ging ik met anderen om. Toch zou hij later weer op mijn pad komen. Ik was toen in de twintig en in het bezit van een auto. Regelmatig belde hij me op zaterdag op om te gaan toeren. Wanneer we dan langs een supermarkt kwamen moest hij altijd boodschappen doen…
Het was in deze tijd dat ik hem na een rotopmerking hierop aansprak. Ik had verwacht dat we inmiddels oud en wijs genoeg waren om dit als volwassenen uit te praten. Nou daar had ik me lelijk in vergist!
Wat volgde was een woede-uitbarsting en nog meer rotopmerkingen. Het begon cynisch met “Ach ben je gekwetst? Het mankeert er nog maar aan dat je er geen pruilend lipje bij trekt”. Om vervolgens op agressieve toon te brullen “Als je zo met je kloteleven zit sodemieter dan op!”.
De verlossing
Ik was verbijsterd over zo’n gebrek aan zelfreflectie en empathie. Niet lang daarna hadden we weer ruzie en heb ik het contact definitief met hem verbroken. Dat was begin 1994 en daarmee was een einde gekomen aan een bijna tien jaar durende toxische “vriendschap”.
Wat er precies met mijn neef aan de hand was wist ik toen nog niet maar het was mij duidelijk dat deze persoon schadelijk was. Pas toen ik mij later in narcisme ging verdiepen viel het spreekwoordelijke kwartje.
Twintig jaar later kwam ik hem weer eens tegen in een winkel. Korte tijd keken we elkaar aan waarna hij een snuivend geluid maakte en arrogant het hoofd omdraaide. Blijkbaar was ik toch weer in zijn gedachten want enkele dagen later kreeg ik op Facebook een vriendschapsverzoek van hem. Ik heb hem met het grootste genoegen geblokkeerd.
Over mijn narcistische familie
Tot zover het verhaal over mijn narcistische familie. Zoals ik in het artikel “Diagnose narcisme en diagnosticeren op afstand” reeds zei waak ik ervoor om iedereen die mijn pad kruist een stempel op te plakken.
Ik begon het artikel met de opmerking dat ik eigenlijk niet kan oordelen over de moeder van mijn narcistische moeder. Dat doe ik dan ook niet, ik vermoed alleen. Ook tante R heb ik eigenlijk te kort meegemaakt om haar als narcist aan te merken. Doch dat hier een enorme criminele energie in steekt moge duidelijk zijn.
Maar er zijn twee personen van wie ik met 100% overtuiging durf te zeggen dat zij een narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben. Dat zijn mijn moeder en mijn neef.
Is narcisme erfelijk?
Het feit dat in bepaalde families veel narcisten voor komen werpt de vraag op of narcisme erfelijk is. In de loop der jaren heb ik hier het een en ander over gelezen. Volgens de wetenschap is er niet zoiets als een narcismegen.
Maar hoe kan het dan dat het in bepaalde families zoveel voor komt? Zoals ik al zei is mijn moeder hoogstwaarschijnlijk narcist geworden doordat haar moeder dat ook was. Kinderen die met een narcistische ouder opgroeien ontwikkelen zich meestal tot codependent, of ook tot narcist.
Mijn moeder heeft zich dus tot dat laatste ontwikkeld, een waarschijnlijk tante R ook. De vader van neef J daarentegen is een codependent, in de meest extreme vorm. Hij is met een zeer dominante vrouw getrouwd en is het ogenschijnlijk altijd met haar eens. Alles wat ze zegt bevestigd hij met een sullig “Jaa”.
Nu ben ik zelf ook codependent, maar deze oom is altijd mijn afschrikwekkende voorbeeld geweest. Reeds lang voordat ik wist wat er aan de hand was had ik mij voorgenomen nooit zo te worden.
Overigens heeft deze dominante vrouw altijd buitengewoon veel plezier over het leed van anderen. Hoe slechter het een ander vergaat hoe mooier ze het vind, en daar roddelt ze dan ook graag over. Daarnaast heeft ze ook een extreem explosief karakter. Om de kleinste dingen volgt een woede-uitbarsting.
Narcistische partner
Het is bekend dat kinderen uit een narcistische familie, die zich tot codependent hebben ontwikkeld, narcisten aantrekken. Ze lopen een verhoogde kans later een narcistische partner te krijgen. Het is dus heel goed mogelijk dat deze oom met een narcistische vrouw is getrouwd. En als gevolg daarvan is mijn neef het ook geworden.
Ik wil er nog even op wijzen dat dit (voor zover ik weet) niet officieel is vastgesteld door een psychiater. Het zijn speculaties van mij. Maar deze zijn zeker gebaseerd op sterke aanwijzingen.
Tot zover mijn inzichten betreffende mijn narcistische familie, en of narcisme erfelijk is. Heb je aanvullingen of opmerkingen? Deel het in een reactie. Kennis is macht!
Wil je Herstellen van Narcistisch Misbruik?
