Hoi, ik ben Sanne, 43 jaar. En sorry dit, wordt wellicht een veels te lang verhaal.
Zolang ik me kan herinneren worstel ik met mezelf. Op 11 jarige leeftijd voor het eerst (op advies van mijn moeder) in contact gekomen met een psycholoog.
Mijn moeder was jong getrouwd, kreeg jong kinderen (18) en kwam uit een typisch narcistisch gezin, waarvan zij overduidelijk de zondebok was en haar broer het gouden kind. Zolang ik me kan herinneren was er altijd gedoe in de familie, Altijd liegen en bedriegen, mijn oma (de narcist) speelde iedereen tegen elkaar uit, haar schoonfamilie, ooms en tantes, vrienden en kennissen. Altijd gedoe, ook tussen mijn moeder en haar uiteraard.
Op latere leeftijd is ze gaan studeren, heeft haar carrière gemaakt, eigen bedrijf gestart in de hulpverlening. Heel bijzonder dat ze die keuze voor zichzelf heeft gemaakt en dat allemaal bereikt heeft, desondanks heeft ze er nooit de erkenning voor gekregen waar ze zo naar hunkerede (bij familie).
Ik was een jaar of 9 toen ze haar leven voor zichzelf omgooide. Ik was een stil, gevoelig, dromerig maar ook obeserverend kind. Dacht veel na, en zag of voelde dat er dingen niet klopte. Mijn moeder verdraaide vaak feiten, loog om zaakjes geregeld te krijgen (heel subtiel), maar voor mij opvallend genoeg. Ik confronteerde haar vaak, als ik dat merkte. Dat werd me niet in dank afgenomen. Ze zei dan dat ik te negatief was, ik moest eens weten wat zij allemaal als kind had meegemaakt, ik was gewoon een verwend nest en egoïstisch.
Mijn moeder had zelf altijd kritiek op anderen en pronkte (enigzins terecht) met wat zij allemaal bereikt had ondanks de tegenwerking van het gezin (mijn vader) Ze had een "openlijke" buitenechtelijke relatie met een man waar zij alles voor regelde, ze schreef verslagen voor zijn studie, regelde veel voor zijn invalide moeder. Ze eistte ook dat zij een avond in de week ons huis voor zichzelf hadden, want daar had ze recht op. Wij moesten dan maar zorgen dat we iets anders te doen hadden, anders was het huis te klein. Mijn jongste broertje was te klein, die lag dan in bed en kreeg alles mee wat er zich in de slaapkamer afspeelde, en was bang dat mijn vader thuis zou komen. Dit is dan een voorbeeld.
Ik was een vroege puber en verzette me hevig tegen haar haast eigen puberale gedrag. Iedereen in mijn omgeving sprak vol lof over mijn moeder, ze liet ons zo vrij, was zo modern en ze sprak met vriendinnetjes over de problemen bij hun thuis. Ze wist precies waar het bij anderen allemaal verkeerd zat, maar als ik aangaf dat er bij ons thuis ook vanalles niet klopte lag dat allemaal aan mij en mijn vader, want wij deden altijd moeilijk, dat karakter had ik van hem en van mijn narcistische oma.
Ik was heel onzeker in die tijd, trok me terug op mijn kamer. Wilde iemand anders zijn. Wilde net zo zorgeloos en zelfverzekerd zijn als mijn vriendinnetjes, want die hadden echt problemen maar ondanks dat toch veel zelfvertrouwen. Ik voelde me angstig en depressief, snapte niet wat er mis met mij was. Ik werd thuis heel opstandig, ging me extreem kleden en onderpresteren, alleen maar om mijn angst en onzekerheid te camoufleren en aandacht te trekken. Ik ging naar het LBO, op school werd gezegd dat er wellicht meer in me zat, maar als ik dat zo wilde dan moest ik dat zelf maar weten, zei mijn moeder dan.
Toen ik te opstandig werd stuurde mijn moeder me naar een psycholoog, die kwam erachter dat het probleem vooral tussen mijn ouders en mij lag en stelde een gezamenlijk gesprek voor. Alleen mijn moeder kwam, en volgens haar kwam mijn vader niet omdat hij het allemaal onzin vond.
Het hele gesprek ging over haar, hoe moeilijk het was voor haar om te studeren met een gezin waarbij alles op haar neer kwam (niemand anders kon ook iets goed doen, hoe je ook je best deed het was nooit goed genoeg) Dat ze niks aan mijn vader had en volgens haar had ik een probleem met hem en niet met haar. Ondanks de goedbedoelde pogingen van de psycholoog om het gesprek terug naar mij te leiden, het lukte haar niet. Dit zei ze me ook achteraf.
Mijn moeder deed er lacherig over, wat wist die meid nou, ze kwam net kijken, nog niet genoeg ervaring. Logisch dat ze mij probeerde te steunen want dat was haar taak, maar het kwam om wat ik haar allemaal verteld had wat niet klopte. Ik voelde me wederom afgewezen, niet gezien en niet gehoord. Blijkbaar was ik niet belangrijk genoeg voor haar. Ze hielp liever andere mensen.
Daarna is het een eeuwige strijd gebleven met de nodige conflicten. Op mijn 17de liep het verder uit de hand en zorgde mijn moeder dat ik op kamers ging. Dat was een goede zet, nu was de storende factor voor hun weg en ik kon mijn eigen weg gaan. Maar het bleef een strijd tussen mijn moeder en mij en altijd werd alles wat ik aangaf weer omgedraaid en lag het aan mijn negatieve kijk op alles. Tot op de dag van vandaag.
Is dit nu narcistisch gedrag van haar of is het een codependent met Narcistische trekjes? Of zie ik het toch echt verkeerd en verwacht ik een inzicht van haar wat ze niet heeft, of iets wat niet realistisch is? Ik schommel nog steeds tussen deze punten.
Â
Dag Sanne,
Ik heb je verhaal gelezen. Ja het is lastig omgaan met iemand die altijd alles omdraait, verdraait en onbereikbaar is. Of het narcisme is kan ik zo niet zeggen of zien, maar wat belangrijk is en blijft is hoe het voor jou aanvoelt en hoe jij het beleefd. Overigens is een narcistisch persoon ook niet in staat om inzicht te krijgen in het eigen gedrag, maar is dit zelfs zeer onwaarschijnlijk wanneer deze persoon geen hulp hierbij heeft gehad. Ook niet narcistische personen kunnen hier last van hebben. Of het realistisch is of niet, of het nu narcistisch is of niet, of het nu codependent is of niet, eigenlijk zijn dat mentale vraagstukken om te proberen grip te krijgen op wat je waar neemt. Mijn ervaring is dat dit een doolhof kan zijn waarin je oneindig kan puzzelen en waarin de kans op een echt goed glashard antwoord vaak niet te krijgen is. Je mag best puzzelen erover, maar laat deze puzzel je niet bij jezelf weghalen of weerhouden beslissingen te nemen die goed zijn voor jou. ?
Hoi Saar,
Bedankt voor je reactie. Daar zit idd wel het gevaar in, dat je juist zelf stil blijft staan en wellicht teveel met je aandacht bij de ander blijft door dat gepuzzel. Moet zeggen dat ik langzaam wel wat berusting begin te vinden in de situatie en het besef dat ikzelf de controle moet nemen over mijn eigen leven. Voor mij helpt het wel om het gedrag enigzins te kunnen plaatsen, maar idd het etiketje wat je erop plakt maakt verder geen verschil voor hoe je het zelf beleefd hebt, hooguit een context om het in te plaatsen.
Het hele gesprek ging over je moeder en het was de psycholoog niet gelukt het gesprek terug te leiden naar jou toe. Nooit doet iemand iets goed genoeg.
Â
Ja dat zijn kenmerken die ik bij een narcist zou kunnen scharen. Of iig iemand met extreem veel behoefte aan het middelpunt van het lijdend voorwerp te zijn. Dat is wat ik herken uit mijn contact met mijn pleegmoeder. Het grootste lijdend schaap van de hele omgeving en het voelde voor mij altijd wel alsof ik dan niet aan kon komen met mijn probleempjes. Wanneer ik dat wel deed kreeg ik afwijzing. Zo kwam ik op een dag toch maar naar haar toe omdat ik extreem last had van depressie en verdriet. Ze heeft het nooit geweten (omdat ik het haar nooit heb vertelt) maar ik had last van zelfmoordneigingen sinds mijn 8e. Toen ik bij haar kwam met mijn verhaal over depressie was ik een jaar of 12. Het gesprek heeft ongeveer 2 zinnen geduurd. Ik had al mijn moed verzamelt haar dit te vertellen. Ze keek me nooit aan, stopte ook niet met wat ze aan het doen was en ze zei: Er zijn meer mensen die last hebben van depressie, daar moet je gewoon mee leren leven. Daarna zei ze geen woord meer en kwam daar ook nooit meer op terug. Er werd ook geen hulp gestuurd.
Â
Er zijn meer voorbeelden van momenten waarop deze kilte naar voren kwam. Het is de kilte die ik zo kenmerkend vond.
In jou verhaal lees ik ook een totaal gebrek aan zorg en interesse naar jou toe wanneer je uiting wil geven aan hoe het voor jou is en dat je het moeilijk hebt. Iig moeilijk genoeg dat je naar een psycholoog gaat. Je hebt een eigen biologische moeder gehad, maar heb je dat ook als zodanig ervaren?
Â
Wat een vreselijke reactie van je pleegmoeder. Kreeg gewoon een brok in mijn keel toen ik het las. Kan me goed voorstellen hoe je je gevoeld moet hebben, dat je eindelijk alle moed bij elkaar had geschraapt om het te vertellen en kwetsbaar zoals je bent, vervolgens zo keihard afgewezen wordt.
Kan er gewoon niet bij hoe je als opvoeder zo hard en gevoelloos kan zijn. Van een pleegouder, maar van iedere ouder eigenlijk verwacht je toch dat ze er bewust voor kiezen om zich te ontfermen over een kind.
Weet niet of je zelf ook kinderen hebt, maar merk je bij jezelf ook dat je wel kan liefhebben maar dat je zelf soms ook een soort weerstand kan voelen of angst om het zelf verkeerd te doen?
Mijn moeder voelt wel als mijn moeder op practische wijze, we kwamen materieel en financieel nooit iets tekort en ze regeld graag zaken voor een ander.
Emotioneel liep ik als kind vooral tegen haar beperking aan om echt oprecht lief te kunnen hebben en het gebrek aan ruimte om mezelf te kunnen en mogen zijn. Zij toont haar liefde door zaken voor je te regelen, je spullen te geven, maar dat voelt eerder heel onprettig, haast als een claim. Ze wil er dan liefde, waardering en erkenning voor terug, terwijl ze je persoonlijk niet toe kan laten en je zelfs afwijst en dat vervolgens weer spiegelt op de ander, omdat die haar niet terug geeft wat ze verwacht. Dus dan ben jij diegene die geen liefde en waardering voor haar heeft. Onmogelijk gewoon..
De kilte van mijn pleegmoeder komt voort uit haar narcisme. Ik moest vooral iets betekenen voor haar imago naar de buitenwereld toe. Als pleegouder ben je eens soort van held in de ogen van de omgeving en krijg je heel veel aandacht. Daarnaast is het zo dat pleegzorg een flink bedrag per maand oplevert per kind, waarvan ik zeker weet dat het geld niet in mij geïnvesteerd is. Er zit dus een perverse prikkel in pleegzorg.
Â
Nee, ik heb geen kinderen gekregen. Als 16 jarige wist ik al dat ik niet in dezelfde valkuilen wilde stappen die mij zoveel ellende hadden bezorgd. Ik heb wel gevochten om voldoende basisstabiliteit en liefde te creëren in mijn leven. In mijn hoofd kon dat alleen bestaan met meer mensen dan alleen ik zelf. Een kind moet in mijn ogen verwelkomt worden door een (kleine) gemeenschap.
Â
Het is niet gelukt dat voldoende te creëren, dus uiteindelijk heb ik er voor gekozen om geen kinderen te krijgen. Wellicht lijkt dat op de angst waarover je me vraagt, de angst om het verkeerd te doen. Voor mij voelde het meer aan als een verantwoordelijkheid die ik bloedserieus nam. Veel mensen zeggen ook tegen mij dat niemand van hen zoveel over kinderen krijgen hadden nagedacht dan ik. Dat kan ongeveer wel kloppen, ik heb in mijn hoofd een eigen boekenreeks geschreven over dit onderwerp.
Â
Zolang je moeder de zaken regelt voor de ander is ze in een controle positie en is dat wederom niet gelijkwaardig. Dat is precies wel een kenmerk waarvan elke narcist gruwelt: Gelijkwaardigheid en wederkerigheid.
Â
Ja die dynamiek die je beschrijft met je moeder is ook onmogelijk. Ze ziet wel jou terughoudendheid maar kan nooit inzien waar het bij haar zelf aan schort. Ze zijn altijd perfect en zullen dat ook altijd blijven, dus moet het wel aan jou liggen. Daar doe je helemaal niks tegen. Behalve inzien dat een dergelijke redenatie volkomen de plank mis slaat. Gelukkig voor jou zie je jou patronen met je moeder wel in. Er zijn ook mensen die hun hele leven dus werken aan zichzelf omdat ze zijn gaan geloven dat alles inderdaad aan henzelf ligt.
Â
Over je kinderen gesproken: Als ouder kun je van 1 ding zeker op aan en dat is dat je zeker weten altijd wel iets verkeerd gaat doen bij je kinderen. Je kan niet 20 jaar lang 24/7 perfect zijn naar je kinderen en altijd even goed reageren op alles en op tijd inzien. Niemand kan dat en daarna streven maakt dat je doodop geraakt. Kinderen hebben gelukkig geen perfecte ouders nodig, ze hebben liefde nodig en ondersteuning om te kunnen groeien in wie ze zijn.